Σαν σήμερα το 1982 πέθανε η κυρά της Ρω

Η μόνη κάτοικος ενός ακριτικού νησιού, ένα διαχρονικό εθνικό σύμβολο

Σαν σήμερα πριν από 36 χρόνια, στις 13 Μαΐου του 1982, πεθαίνει σε νοσοκομείο της Ρόδου πλήρης ημερών, σε ηλικία 92 ετών, η Δέσποινα Αχλαδιώτη, ευρύτερα γνωστή ως «Κυρά της Ρω». Στο μικρό νησί, η κυρά Δέσποινα εγκαταστάθηκε με τον άντρα της και την τυφλή μητέρα της απ΄το 1924, για να ασχοληθεί με την κτηνοτροφία. Η Κυρά της Ρω, έκανε κάθε πρωί έπαρση, και κάθε βράδυ υποστολή της ελληνικής σημαίας, αδιαλείπτως από το 1943 μέχρι τον θάνατό της – για σαράντα ολόκληρα χρόνια.

Να αναφέρουμε το γεγονός ότι η Αχλαδιώτη ήταν μέλος της Αντίστασης, πως κατά τη διάρκεια της Κατοχής βοήθησε πολλούς Ιερολοχίτες, ενώ παρέμεινε στην ακριτική νησίδα ακόμα και όταν, το 1943, το κοντινό Καστελόριζο ερήμωσε έπειτα από από σφοδρό βομβαρδισμό από τους Άγγλους στη συνθηκολόγηση της Ιταλίας.

Η Δέσποινα Αχλαδιώτη είχε γίνει όντως ο μοναδικός κάτοικος και φρουρός – ακρίτας του νησιού, αποδεικνύοντας σε όλους με την παρουσία της πως η Ρω είναι ελληνικό έδαφος. Το 1975 ένας Τούρκος δημοσιογράφος, ο Ομάρ Κασάρ, μαζί με άλλα δύο άτομα, εκμεταλλευόμενος την σύντομη απουσία της Αχλαδιώτη για λόγους υγείας, αποβιβάστηκε στη νησίδα κι έστησε την τούρκικη σημαία. Η Κυρά της Ρω, όταν επέστρεψε στο πόστο της, στο σπίτι και το νησί της, την κατέβασε αμέσως. Η Κυρά της Ρω παρασημοφορήθηκε και τιμήθηκε από πολλούς φορείς, έγινε σύμβολο, ενώ πρόσφατα η ιστορία της ενέπνευσε και θεατρική παράσταση.

Από τον χαμό της το 1982 η Δέσποινα Αχλαδιώτη κείται στη Ρω, δίπλα στον ιστό με την ελληνική σημαία, στο σημείο δηλαδή όπου πέρασε δεκαετίες ολόκληρες σε διαρκή επαγρύπνηση, συνεχίζοντας μια μακραίωνη παράδοση. Πράγματι, στη Ρω, που στην αρχαιότητα ονομαζόταν Ρώγη, ή Ρόπη, μόλις 5,5 μίλια από τις ασιατικές ακτές, τον 4οπ.Χ. αιώνα χτίστηκε στρατιωτικό παρατηρητήριο του Ροδιακού κράτους, κάτι που αποδεικνύεται από τον οχυρωμένο πύργο που σώζεται στο νησάκι. Αυτός ήταν σε χρήση μέχρι το Μεσαίωνα, ενώ αργότερα η νησίδα χρησιμοποιήθηκε από τον Λάμπρο Κατσώνη ως ορμητήριο.

Αν υπάρχει ζωή μετά θάνατον, η ψυχή της Δέσποινας Αχλαδιώτη, της Κυράς της Ρω, δε θα μπορούσε να είναι οπουδήποτε αλλού, παρά στην ακριτική νησίδα, όπου πέρασε τα πιο πολλά χρόνια της ζωής της. Ενδεχομένως, συντροφεύει το άγημα των στρατιωτών στη Ρω, οι οποίοι συνεχίζουν το έργο της, την έπαρση και την υποστολή της σημαίας.