Η «Αράχωβα της Μακεδονίας»: Ένας υπέροχος πέτρινος οικισμός σε υψόμετρο 1.200 μέτρων

Το πιο κοσμικό ορεινό χωριό της Μακεδονίας βρίσκεται στο νομό Πέλλας, μόλις 123χλμ. από τη Θεσσαλονίκη και 603 χλμ. από την Αθήνα.

Ο λόγος βεβαίως για τον Άγιο Αθανάσιο ο οποίος τα τελευταία χρόνια έχει μια εντυπωσιακή τουριστική ανάπτυξη και έχει εξελιχθεί ως το πιο διάσημο χειμερινό θέρετρο της Μακεδονίας.

Σκαρφαλωμένος σε υψόμετρο 1.200 μέτρων στις πλαγιές του Καϊμακτσαλάν, κτίστηκε στα τέλη του 16ου αιώνα από κτηνοτρόφους και χτίστες από την Ήπειρο και βρισκόταν υπό τον έλεγχο του Αλή Πασά των Ιωαννίνων, ο οποίος είχε παραχωρήσει κάποια προνόμια στους κατοίκους για την αυτοδιαχείριση των κτημάτων τους.

Η περιοχή κατοικήθηκε και στα Ρωμαϊκά και Βυζαντινά χρόνια, κάτι που δικαιολογείται λόγω της εγγύτητας του οικισμού με την Εγνατία Οδό.

Μεταπολεμικά, ο πληθυσμός του χωριού μειώθηκε λόγω μετανάστευσης προς χώρες του εξωτερικού.

Κατά τη δεκαετία του 1980, δημιουργήθηκε πεδινότερα και το χωριό Νέος Άγιος Αθανάσιος, καθώς το παλιό χωριό κρίθηκε ανασφαλές από γεωλογικής άποψης μετά από σεισμούς.

Ο παλιός οικισμός εγκαταλείφθηκε πλήρως μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1990, οπότε δημιουργήθηκαν ξενώνες και αναπτύχθηκε τουριστική δραστηριότητα λόγω του χιονοδρομικού κέντρου του Καϊμακτσαλάν ενώ το 1992 χαρακτηρίστηκε παραδοσιακός.

Από το 1995 και μετά, οπότε οι κάτοικοι άρχισαν να επιστρέφουν στον Παλιό Άγιο Αθανάσιο, έχει μετατραπεί σε χειμερινό τουριστικό θέρετρο και πόλο έλξης για τους λάτρεις των χειμερινών εξορμήσεων.

Τα γραφικά πέτρινα σοκάκια του χωριού ταξιδεύουν τους επισκέπτες σε άλλες εποχές ενώ ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του Παλιού Αγίου Αθανασίου είναι η εκκλησία της Aναλήψεως που κτίστηκε στα τέλη του 1700.

Η μαγευτική τοποθεσία στην οποία βρίσκεται στους πρόποδες του Καϊμακτσαλάν, ακριβώς επάνω από τη Λίμνη Βεγορίτιδα και ανάμεσα σε δασωμένες εκτάσεις απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς, καθιστούν τον Παλιό Άγιο Αθανάσιο ένα πρώτης τάξεως ορμητήριο για σκι στο χιονοδρομικό κέντρο, αλλά και για άλλες δραστηριότητες, όπως πεζοπορία, ιππασία, ορειβασία, αναρρίχηση και φυσικά κωπηλασία στη Λίμνη Βεγορίτιδα.