Ερευνα: 8 Ελληνες επιστήμονες ανάμεσα στους 300 με τη μεγαλύτερη διεθνή απήχηση

Ένας φυσικός, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Παρασκευάς Σφήκας, είναι ο έλληνας ερευνητής που εμφανίζεται να έχει την μεγαλύτερη διεθνή απήχηση με τις επιστημονικές δημοσιεύσεις του, σύμφωνα με την παγκόσμια κατάταξη της Webometrics.

Καταλαμβάνει την 73η θέση διεθνώς με δείκτη H-Index 181 και 149.913 αναφορές άλλων επιστημόνων (ετεροαναφορές) στις δικές του δημοσιεύσεις. Ο Π.Σφήκας, ο οποίος έχει διδακτορικό από το ΜΙΤ, είναι διευθυντής του Ινστιτούτου Επιταχυντικών Συστημάτων και Εφαρμογών (ΙΕΣΕ) και το πεδίο της έρευνάς του είναι η Φυσική Υψηλών Ενεργειών. Μελετά στο CERN τα στοιχειώδη σωματίδια και τις αλληλεπιδράσεις τους, διερευνώντας την πιθανή ύπαρξη μιας νέας φυσικής (π.χ. της υπερσυμμετρίας) πέραν του Καθιερωμένου Προτύπου.

Ο δεύτερος Έλληνας που ακολουθεί στη διεθνή κατάταξη, στην 80ή θέση, είναι ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Γεώργιος Χρούσος, με H-index 179 και 132.181 ετεροαναφορές στο δημοσιευμένο έργο του.

Ο πίνακας «Highly Cited Researchers (h>100)» για το 2018 της Webometrics συντάχθηκε με βάση τις πληροφορίες των δημόσιων ‘προφίλ’ στο Google Scholar καθηγητών και ερευνητών πανεπιστημίων (εν ζωή και μη), οι οποίοι με το συγγραφικό και ερευνητικό έργο τους έχουν ασκήσει σημαντική επιρροή.

Η κατάταξη έγινε κυρίως με βάση τον δείκτη h-index και τις ετεροαναφορές έως και τον Απρίλιο του 2018. Ο δείκτης h είναι ίσος με τον αριθμό των επιστημονικών άρθρων που έχει δημοσιεύσει ένας ερευνητής, τα οποία έχουν τουλάχιστον h αναφορές από άλλους επιστήμονες. Έτσι, ένας ερευνητής με δείκτη h=100 έχει δημοσιεύσει 100 επιστημονικά άρθρα, το καθένα από τα οποία έχει τουλάχιστον 100 αναφορές από άλλους επιστήμονες. Μέσω του δείκτη αυτού αναδεικνύεται όχι τόσο η ποσότητα των άρθρων, αλλά η ποιότητα και η απήχησή τους στην επιστημονική κοινότητα.

Στους πρώτους 300 της κατάταξης περιλαμβάνονται οκτώ επιστήμονες της Ελλάδας και της ελληνικής διασποράς. Από ελληνικής πλευράς ακολουθεί τρίτος, στην 168η θέση, ο Γιάννης Ιωαννίδης, καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια (h-index 164 και 161.500 ετεροαναφορές). Στην θέση 237 είναι ο ελληνο-αμερικανός Πολ Αλιβιζάτος, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ.

Ακολουθούν στη θέση 241 ο καθηγητής φυσικής της σχολής ΣΕΜΦΕ του ΕΜΠ Γιώργος Τσιπολίτης, στη θέση 254 ο καθηγητής χημικής μηχανικής Νικόλαος Πέππας του Πανεπιστημίου του Τέξας, στη θέση 255 ο Χρήστος Μάρκου του Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής του «Δημόκριτου» και στη θέση 289 ο αναπληρωτής καθηγητής φυσικής Σταύρος Μαλτέζος, επίσης της ΣΕΜΦΕ του ΕΜΠ.

Πρώτος παγκοσμίως εμφανίζεται ο Ζίγκμουντ Φρόιντ με h-index 280 και 491.861 ετεροαναφορές. Μερικά γνωστά ονόματα των κοινωνικών επιστημών συναντά κανείς πιο χαμηλά, όπως τον Πιέρ Μπουρντιέ (6), τον Μισέλ Φουκό (8), τον Ζακ Ντεριντά (47), τον Νόαμ Τσόμσκι (115) και τον Κάρολο Μαρξ (160).

Είναι προφανές ότι, αν και ενδεικτικός, ένας τέτοιος πίνακας δεν μπορεί να συγκρίνει αντικειμενικά ούτε σε διεπιστημονική βάση τους επιστήμονες. Αφενός δεν έχουν όλοι οι ερευνητές «προφίλ» στο Google Scholar, συνεπώς ο πίνακας έχει ελλείψεις, αφετέρου, η απήχηση κάθε επιστήμονα συνήθως αφορά το δικό του μόνο επιστημονικό πεδίο, όπου υπάρχουν διαφορετικά «μέτρα και σταθμά