Γεννήθηκε το 1928 και μεγάλωσε στον αμερικανικό Νότο σ’ ένα κλίμα καταπίεσης και φτώχειας. Στα οκτώ της χρόνια βιάστηκε από ένα φίλο της μητέρας της και αφού το είπε στην οικογένειά της, ο άνθρωπος αυτός βρέθηκε νεκρός, προφανώς δολοφονημένος από τους συγγενείς της. Εκείνη πίστεψε ότι τον σκότωσε η εξομολόγησή της και για τα επόμενα πέντε ολόκληρα χρόνια παρέμεινε σιωπηλή. Ήταν τότε που έμαθε να ακούει και να παρακολουθεί τους ανθρώπους καλλιεργώντας παράλληλα την φαντασία της. Το όνομα της, Μάγια Αγγέλου.

Έγινε τραγουδίστρια, χορεύτρια, γκαρσόνα και πόρνη. Δημοσιογράφησε, πέρασε από την ηθοποιία και την παραγωγή, δίδαξε σε πανεπιστήμια, υπήρξε πολιτική ακτιβίστρια με τον Μάλκομ Χ και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Ήταν μια από τις πιο σημαντικές πνευματικές φωνές στη σύγχρονη Αμερική, έχοντας κερδίσει τον σεβασμό όλων. Το 1993 απήγγειλε ζωντανά στην τελετή της ανάληψης καθηκόντων του προέδρου Κλίντον.

Η  κατά κόσμον Αν Μάργκαρετ Τζόνσον, υιοθέτησε το λογοτεχνικό ψευδώνυμο «Μάγια Αγγέλου» μετά τον γάμο της το 1951 με τον Έλληνα ηλεκτρολόγο και τέως ναυτικό Αναστάσιο Αγγέλου. Μετά το χωρισμό τους το 1954, αποφάσισε να κρατήσει το επίθετο του. Το όνομά της, «Μάγια», ήταν αυτό με το οποίο την αποκαλούσε ο αδελφός της όταν ήταν πολύ μικρός. Από το 1959 αφιερώθηκε στη λογοτεχνία. Έγραψε ποίηση, διηγήματα, δοκίμια, κινηματογραφικά σενάρια, θεατρικά έργα και αυτοβιογραφικά βιβλία, με πιο γνωστό το «Ξέρω γιατί κελαηδάει το πουλί στο κλουβί», που αφηγείται τα δύσκολα παιδικά της χρόνια και αποτέλεσε μεγάλη εκδοτική επιτυχία το 1970. Παρότι δεν είχε πανεπιστημιακό δίπλωμα, η Μάγια Αγγέλου δίδαξε επί σειρά ετών σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ στα τμήματα αμερικανικών σπουδών.

Η Μάγια Αγγέλου 1959, μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, έγινε φίλη με διακεκριμένους συγγραφείς του Χάρλεμ, και ασχολήθηκε ενεργά με το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα. Το 1961, έφυγε για την Αίγυπτο με τον τότε σύντροφό της και δούλεψε για τον αραβικό Observer. Αφού χώρισε με το φίλο της, κατευθύνθηκε προς την Γκάνα, όπου ο γιος της τραυματίστηκε σοβαρά σε αυτοκινητιστικό ατύχημα. Και ενώ είχε αναλάβει τη φροντίδα του στη Γκάνα, έπιασε δουλειά στο ειδησεογραφικό πρακτορείο African Review και έμεινε τελικά στην Ήπειρο για αρκετά χρόνια. Η γραφή αλλά και η προσωπική της καλλιτεχνική ωρίμανση αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα εκείνη την εποχή.

Η Μάγια Αγγέλου ανέδειξε την εμπειρία τού πώς είναι να είσαι πολίτης αφρικανικής καταγωγής και να ζεις στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 2000 τιμήθηκε με το Εθνικό Μετάλλιο Τεχνών και το 2011 ο πρόεδρος Ομπάμα της απένειμε το Μετάλλιο της Ελευθερίας. Μετά τον θάνατο του Νέλσον Μαντέλα, ο οποίος είχε διαβάσει το ποίημα της «Still I Rise» κατά την τελετή ορκωμοσίας του το 1994, η Αγγέλου έγραψε το ποίημα «His Day Is Done» προς τιμήν του εκλιπόντα Νοτιοαφρικανού ηγέτη, μετά από παραγγελία του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών.

Αποφθέγματα

Παρακάτω θα βρείτε ορισμένα από τα πιο σημαντικά αποφθέγματα της ποιήτριας

• Οι άνθρωποι μπορεί να μη θυμούνται τι έκανες ή τι τους είπες, αλλά πάντα θα θυμούνται πώς τους έκανες να αισθανθούν.
• Αν δεν σου αρέσει κάτι, άλλαξέ το. Αν δεν μπορείς να το αλλάξεις, άλλαξε τον τρόπο που το αντιμετωπίζεις. Μην παραπονιέσαι.
• Επιτυχία είναι να σ’ αρέσει ο εαυτός σου, να σ’ αρέσει αυτό που κάνεις και να σ’ αρέσει ο τρόπος που το κάνεις.
• Ζήτα αυτό που θέλεις και να είσαι προετοιμασμένος να το αποκτήσεις.
• Η ζωή γουστάρει να τη βουτάνε από το πέτο και να της λένε: «είμαι μαζί σου μικρή μου, φύγαμε».
• Δεν πρέπει ποτέ να κάνεις πρώτη σου προτεραιότητα κάποιον που σε βλέπει απλά σαν μια εναλλακτική λύση.
• Θα πρέπει να ξέρουμε όλοι ότι η διαφορετικότητα κεντάει ένα πλούσιο χαλί, και πρέπει να καταλάβουμε πως όλοι οι κόμποι του χαλιού έχουν ισότιμη αξία, ανεξάρτητα από το χρώμα τους.
• Νομίζω πως το πιο σημαντικό πράγμα, πέρα από την πειθαρχία και τη δημιουργικότητα, είναι η τόλμη να τολμάς.
• Όλα στο σύμπαν έχουν ένα ρυθμό, όλα χορεύουν.
• Θα γνωρίσεις πολλές ήττες στη ζωή σου, αλλά ποτέ μην επιτρέψεις στον εαυτό σου να νικηθεί.
• Η ζωή είναι πόρνη. Πρέπει να βγεις έξω και να τους αλλάξεις τα φώτα.
• Αν εγώ δεν είμαι καλός με τον εαυτό μου, πώς μπορώ να περιμένω να είναι οι άλλοι καλοί μαζί μου;
• Η μόρφωση βοηθάει κάποιον να πάψει να φοβάται παράξενες καταστάσεις.
• Τίποτε δεν δουλεύει αν δεν δουλέψεις εσύ.
• H πίκρα είναι σαν τον καρκίνο. Τρώει το σώμα που την φιλοξενεί. Αλλά ο θυμός είναι σαν τη φωτιά. Τα εξαγνίζει όλα.
• H προκατάληψη είναι ένα βαρύ φορτίο που θολώνει το παρελθόν, απειλεί το μέλλον και κάνει το παρόν απρόσιτο.
• Μην φέρνεις τίποτε αρνητικό στην πόρτα μου.
• Δεν είναι δυνατό να ξοδέψεις όλη σου τη δημιουργικότητα. Όσο περισσότερη χρησιμοποιείς, τόσο περισσότερη έχεις.
• Οι ανάγκες της κοινωνίας προσδιορίζουν την ηθική της.
• Είναι πολύ λεπτή η γραμμή ανάμεσα στο να αγαπάμε τη ζωή και να είμαστε άπληστοι για αυτήν.
• Το πουλί δεν κελαηδάει επειδή έχει μια απάντηση, κελαηδάει επειδή έχει ένα τραγούδι.
• Κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς μέχρι να μάθεις. Μετά όταν μάθεις καλύτερα, καν’ το καλύτερα.
• Όλα τα μεγάλα επιτεύγματα απαιτούν χρόνο.
• Το θάρρος είναι το πιο σημαντικό από όλα τα προσόντα, γιατί χωρίς θάρρος δεν μπορείς να χρησιμοποιείς με συνέπεια κανένα άλλο προσόν.
• Οι λέξεις σημαίνουν περισσότερα από αυτό που διατυπώνεται γραπτά. Χρειάζεται η ανθρώπινη φωνή για να τις διαποτίσει με ένα βαθύτερο μήνυμα.
• Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αγωνία από το να ‘χεις μέσα σου μια ιστορία ανείπωτη.
• Τα παιδιά έχουν ταλέντο να υπομένουν, που πηγάζει από την άγνοια εναλλακτικών λύσεων.
• Να φυλάγεσαι από τον γυμνό άνθρωπο που σου χαρίζει το πουκάμισό του.
• Όταν οι άνθρωποι σου δείχνουν ποιοι πραγματικά είναι, να τους πιστεύεις, την πρώτη φορά.

[mikropragmata.lifo.gr]