Ψυχοσωματικά νοσήματα: Σε ποια σημεία μας χτυπά η θλίψη;

Οι πόνοι στα οστά και στη σπονδυλική στήλη μπορεί να οφείλονται και σε κατάθλιψη. Τα κόκαλα και η σπονδυλική στήλη είναι θέση προβολής της συναισθηματικής φόρτισης και η συναισθηματική κατάσταση «καθρεφτίζεται» στα οστά ως πόνος.

«Όταν ένα άτομο αποταθεί στον ορθοπαιδικό, λόγω πόνων στα οστά, και οι εξετάσεις στις οποίες υποβάλλεται είναι αρνητικές και δεν δείχνουν κάτι παθολογικό, τότε το πιο πιθανό είναι ο πόνος να οφείλεται σε ψυχοσωματικά αίτια, μεταξύ των οποίων και η κατάθλιψη.

Το ποσοστό των πόνων στα οστά και τη σπονδυλική στήλη που οφείλονται σε ψυχοσωματικά αίτια κυμαίνεται από 17% έως 40% και σε αυτή την περίπτωση ο ασθενής θα πρέπει να αποταθεί σε γιατρό άλλης ειδικότητας» , επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο χειρουργός ορθοπαιδικός, Γιάννης Λαφαζάνος.

Η οστεοπόρωση είναι πολυπαραγοντική νόσος, αλλά οι δύο κυριότεροι παράγοντες είναι: η ελαττωμένη κορυφαία οστική μάζα (που επιτυγχάνεται μέχρι την ηλικία των 35 ετών) και ο αυξημένος ρυθμός της οστικής απώλειας.

Παράγοντες κινδύνου για εκδήλωση οστεροπόρωσης είναι: η κατανάλωση αυξημένης ποσότητας κρέατος, (γιατί αυξάνει την αποβολή ασβεστίου με τα ούρα), το κάπνισμα, η κατάχρηση αλκοόλ (γιατί ελαττώνει την απορρόφηση του ασβεστίου από το έντερο), οι καφέδες , το τσάι και το αλάτι (γιατί συμβάλουν στην αποβολή ασβεστίου με τα ούρα), η έλλειψη βιταμίνης D και η κληρονομικότητα.

Τι είναι τα ψυχοσωματικά

Οι σωματόμορφες διαταραχές χαρακτηρίζονται από την παρουσία σωματικών συμπτωμάτων που παραπέμπουν σε σωματική πάθηση. Εντούτοις τα συμπτώματα δεν εξηγούνται πλήρως από σωματική πάθηση από χρήση ουσιών ή άλλη ψυχική διαταραχή. Τα συμπτώματα αυτά είναι αρκετά βαριά ώστε να προκαλούν σημαντική δυσφορία ή λειτουργική έκπτωση στον ασθενή. Υπάρχουν πέντε ειδικές σωματόμορφες διαταραχές η διαταραχή σωματοποίησης, η διαταραχή μετατροπής, την υποχονδρίαση, τη σωματοδυσμορφική διαταραχή και τη μη προσδιοριζόμενη ή αλλιώς σωματόμορφη διαταραχή.

Η διαταραχή σωματοποίησης

Προσβάλλει περισσότερο τις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες. Είναι συχνότερη στα άτομα με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο και στα μέλη των χαμηλότερων κοινωνικοοικονομικών μονάδων. Η διαταραχή συνήθως εισβάλλει κατά την εφηβεία ή την πρώιμη ενήλικη ζωή.

Που οφείλεται;

Τα συμπτώματα μπορεί να αποδοθούν σε καταστολή ή απώθηση των αισθημάτων θυμού προς τους άλλους με στροφή του θυμού προς τον εαυτό. Τιμωρητική οργάνωση της προσωπικότητας με ισχυρό υπερεγώ. Συχνά υπάρχει χαμηλή αυτοεκτίμηση. Ταύτιση με γονέα που έχει αναλάβει το ρόλο του ασθενούς. Η διαταραχή έχει ψυχοδυναμικές ομοιότητες με την κατάθλιψη.

Διαγνωστικά κριτήρια για τη διαταραχή.

Όταν υπάρχει ιστορικό πολλών σωματικών ενοχλημάτων που ξεκινούν από την ηλικία των 30 ετών κρατούν για πολλά χρόνια και είτε οδηγούν τον ασθενή σε αναζήτηση θεραπείας είτε προκαλούν σημαντική έκπτωση στον κοινωνικό, στον επαγγελματικό τομέα και σε άλλους τομείς της λειτουργικότητάς του.

Υπάρχουν πολλά συμπτώματα. Το κάθε σύμπτωμα μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε περίοδο κατά τη διάρκεια της πορείας της διαταραχής.

Τέσσερα συμπτώματα πόνου. Ιστορικό πόνου που εντοπίζεται σε τουλάχιστον τέσσερα διαφορετικά σημεία ή σχετίζεται με τουλάχιστον τέσσερις λειτουργίες, πχ. Στο κεφάλι, στην κοιλιά, στη ράχη στις αρθρώσεις, στα άκρα , στο στήθος, στον ορθό κατά τη διάρκεια της έμμηνης ρύσης, κατά τη διάρκεια της συνουσίας ή κατά τη διάρκεια τη συνουσίας ή κατά τη διάρκεια της ούρησης.

Δυο γαστρεντερικά συμπτώματα. Ιστορικό τουλάχιστον δυο γαστρεντερικών συμπτωμάτων εκτός από πόνο, πχ ναυτία, μετεωρισμός, έμετοι, εκτός από αυτούς που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια εγκυμοσύνης διάρροια ή δυσανεξία σε πολλές τροφές.

Ένα σεξουαλικό σύμπτωμα: Ιστορικό τουλάχιστον ενός σεξουαλικού ή αναπαραγωγικού συμπτώματος εκτός από τον πόνο, πχ. Σεξουαλική αδιαφορία διαταραχή στύσης ή εκσπερμάτισης, ακανόνιστος έμμηνος κύκλος μηνορραγία, εμετός καθ΄όλη τη διάρκεια της κύησης.

Ένα ψευδονευρολογικό σύμπτωμα. Ιστορικό τουλάχιστον ενός συμπτώματος ή ελλείματος που δεν περιορίζεται σε πόνο και παραπέμπει σε νευρολογική διαταραχή που δεν περιορίζεται σε πόνο και παραπέμπει σε νευρολογική διαταραχή όπως διαταραχή της ισορροπίας, παράλυση ή εντοπισμένη αδυναμία, δυσκαταποσία ή κόμπος στο λαιμό, αφωνία, κατάκράτηση ούρων, ψευδαισθήσεις, απώλεια αφής διπλωπία τύφλωση, ή απώλεια συνείδησης που δεν είναι λιποθυμία.

Πηγές: Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία Εγχειρίδιο Διαγνωστικό και Στατιστικό των Ψυχικών Διαταραχών, Εγχειρίδιο Ψυχιατρικής

Πηγή