Όταν οι άνθρωποι σε απογοητεύουν

Γράφει η  ψυχολόγος Μαρία Καρίκη

Ξεκινάς από μικρός τη συνειδητή διαδρομή σου και έχεις τόση δίψα για τη ζωή… Έχεις ανάγκη να γνωρίσεις ανθρώπους, να εμπιστευτείς, να πιστέψεις στο καλοπροαίρετο, να ρουφήξεις τη γνώση, να κάνεις κάτι σημαντικό, να βρεις απαντήσεις σε ό,τι σε βασανίζει υπαρξιακά, να ερωτευτείς, να νιώσεις πλήρης. Ανυπομονείς για τη στιγμή που θα μεγαλώσεις και θα βρεις το «δρόμο» σου, όπως όλοι σου λένε.

Μεγαλώνοντας ανακαλύπτεις ότι όλα εκείνα που κάποτε σου φάνταζαν απλά, δεν είναι και τόσο απλά τελικά.
Στην πορεία βιώνεις ματαιώσεις, προδοσίες, κακίες, ψέματα και παρόλο που πονάς, πείθεις τον εαυτό σου ότι όλα αυτά γίνονται για να δυναμώσεις, για να αποκτήσεις δεξιότητες, για να ωριμάσεις.

Πιστεύεις ακόμα στο «καλό» και αρνείσαι πεισματικά με το ρομαντισμό και την αφέλεια της νεανικής ηλικίας σου ότι τα πράγματα μπορεί τελικά να είναι τόσο πεζά και ωμά. Αρνείσαι το γεγονός ότι η πραγματικότητα μπορεί να είναι τόσο σκληρή και γκρίζα. Ως αντίδοτο σε ό,τι σε πληγώνει, εσύ συνεχίζεις να καλλιεργείς τα όνειρά σου, τις φιλοδοξίες σου, τους στόχους σου. Νιώθεις ότι κάτι καλύτερο σε περιμένει και ότι απλά δεν έχει έρθει ακόμα. Περιμένεις με ενθουσιασμό, αισιοδοξία και ανυπομονησία.

Ο χρόνος περνάει και αρχίζει και κλονίζεται η εμπιστοσύνη σου σε εκείνο το «καλύτερο». Προσπαθείς να μείνεις ανεπηρέαστος σε ό,τι σκυθρωπό, απαισιόδοξο και ισοπεδωτικό υπάρχει γύρω σου. Αντιστέκεσαι με όλο σου το «είναι» γιατί είναι ό,τι σου έχει μείνει από εκείνη την παιδική αθωότητα που σου «έταζε» όλα όσα μπορούσες σαν παιδί να ονειρευτείς, όλα όσα ήθελες να ανακαλύψεις και να γευτείς.

Ξαφνικά νιώθεις ότι κινδυνεύεις να γίνεις και εσύ γκρίζος. Και αυτό ίσως είναι το χειρότερο από όλα. Ψάχνεις από κάπου να πιαστείς. Το μόνο που μπορείς να σκεφτείς είναι να πιαστείς από τους ανθρώπους γύρω σου. Αναζητάς μια έμπνευση, ένα βλέμμα, μια σκέψη, μια ιδεολογία, ένα όραμα, μια αξία. Έχεις επιθυμήσει να νιώσεις ζωντανός. Θέλεις να βρεις ξανά τα βασικά συστατικά που κάποτε σε έκαναν να γελάς από το τίποτα, να νιώθεις γεμάτος με το τίποτα και να ζεις μέσα από τη ζεστασιά των δικών σου ανθρώπων.

Ξαφνικά, συνειδητοποιείς ότι μάλλον δεν σκέφτονται όλοι όπως εσύ. Και δυσκολεύεσαι να το αποδεχτείς. Νιώθεις ότι όλοι γύρω σου έχουν αλλάξει. (Ίσως και οι άλλοι να σκέφτονται το ίδιο για σένα).  Το μόνο που αντιλαμβάνεσαι, ωστόσο, έντονα γύρω σου είναι μια ατέρμονη βιασύνη από όλους για όλα.

Οι άνθρωποι δεν έχουν χρόνο για συναισθήματα, δεν έχουν χρόνο για στιγμές. Τα προβλήματα πληθαίνουν, οι πιέσεις αυξάνονται, οι ευθύνες και οι υποχρεώσεις πολλαπλασιάζονται και ο άνθρωπος μοιάζει να προδίδει ο ίδιος τον εαυτό του: σταματάει να ονειρεύεται. Δεν το κάνει επίτηδες και πολλές φορές δεν το συνειδητοποιεί παρά μόνο αργότερα, σε βάθος χρόνου.

Αναρωτιέσαι αν όλοι είναι εγκλωβισμένοι σε μια εκδοχή του εαυτού τους η οποία «κουβαλάει» περισσότερα «πρέπει» από ότι «θέλω». Ο φόβος, το άγχος, το συμφέρον, ο εγωισμός, η απαξίωση της αλήθειας, της εντιμότητας και της ειλικρίνειας έχουν ως αποτέλεσμα να κυκλοφορούμε όλοι μας με τα «προσωπεία» μας.

Ενώ μιλάμε μεταξύ μας δεν επικοινωνούμε ουσιαστικά, ενώ είμαστε σε ερωτικές σχέσεις δεν ερωτευόμαστε αυθεντικά, ενώ λέμε ότι νοιαζόμαστε με την πρώτη αναποδιά τείνουμε να εγκαταλείπουμε και να φεύγουμε. Ενώ είμαστε σε παρέες, νιώθουμε πιο μόνοι από ποτέ…

Κάνοντας τον απολογισμό σου ως άνθρωπος, στέκεσαι μπροστά στον καθρέφτη σου και δεν μπορείς να βγάλεις άκρη. Δυσκολεύεσαι να πείσεις τον εαυτό σου ότι όλα θα πάνε καλά. Λαμβάνεις καθημερινά τόσα αρνητικά ερεθίσματα που νιώθεις ότι αλλάζεις εξαιτίας τους.

Προσπαθείς να αντισταθείς, αλλά η διάβρωση είναι τόσο αργή και ύπουλη που δεν μπορείς εύκολα να την αναγνωρίσεις. Νιώθεις –όσο κι αν δεν το θες- μια βαθιά απογοήτευση: αναρωτιέσαι τι πήγε τόσο λάθος στον πολιτισμό μας που στο όνομα της ειρήνης σκοτώνουμε, που στο όνομα της εκάστοτε θρησκείας καταδιώκουμε και αφανίζουμε, που στο όνομα της οικονομικής ανάπτυξης εξαθλιώνουμε όλο και περισσότερο τους οικονομικά αδύναμους.

Πόσα άλλα τέτοια παράδοξα συμβαίνουν στον κόσμο μας… Πώς μπορείς να μείνεις ανεπηρέαστος από όλα αυτά και να εστιάσεις στη δική σου πορεία; Πώς μπορείς να παρακάμψεις τον ευτελισμό της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας και να παραμείνεις ρομαντικός;

Δυσκολεύεσαι να βρεις απαντήσεις που θα κατευνάσουν τις σκέψεις σου και θα σε καθησυχάσουν. Το μόνο ίσως που σε παρηγορεί είναι η διαπίστωση ότι παρόλο που σαν μονάδα δεν μπορείς να αλλάξεις πολλά στον κόσμο σου, ωστόσο μπορείς να γίνεις ο ίδιος -σαν άτομο- ο φορέας της αλλαγής που οραματίζεσαι!

Τουλάχιστον, έτσι, μπορείς να κοιμάσαι λιγότερο «ένοχος» μπροστά σε ό,τι γύρω σου τρομαχτικά αλλάζει προς το χειρότερο…

Πηγή