Γιατί τρώμε λαγάνα την Καθαρά Δευτέρα

Γιατί τρώμε λαγάνα την Καθαρά Δευτέρα

Γιατί τρώμε λαγάνα την Καθαρά Δευτέρα
d6ac8bf9a7f5dfbdc447b381f9331834

Η λαγάνα, ο άζυμος αυτός άρτος, παίζει αναμφίβολα κυρίαρχο ρόλο στο νηστίμο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Ποιά, όμως, είναι η ιστορία της; Τί συμβολίζει;

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ


Η λαγάνα, παρασκευάζεται χωρίς προζύμι, και έναν τέτοιο πρόχειρο άρτο χρησιμοποίησαν και οι  Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο υπό την αρχηγία του Μωυσή.

Έκτοτε επιβαλλόταν από το Μωσαϊκό  Νόμο για όλες τις ημέρες της εορτής του Πάσχα, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο του Πάσχα ευλόγησε τον ένζυμο άρτο.

Η ιστορία της λαγάνας διατρέχει όλη τη διατροφική παράδοση από την αρχαιότητα  μέχρι σήμερα. Ο Αριστοφάνης στις «Εκκλησιάζουσες» λέει  «Λαγάνα πέττεται» δηλ .»Λαγάνες γίνονται». Ο δε Οράτιος στα κείμενά του αναφέρει τη λαγάνα ως «Το γλύκισμα των φτωχών».

Το έθιμο της λαγάνας παρέμεινε αναλλοίωτο ανά τους αιώνες και συνηθίζεται να παρασκευάζεται με μεράκι από τον αρτοποιό της γειτονιάς, τραγανή λαχταριστή και σουσαμένια και καταναλώνεται κατά την Καθαρά Δευτέρα, την Πρωτονήστιμη Δευτέρα της Σαρακοστής.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ


Η ονομασία της «Καθαρά» προήλθε από τη συνήθεια που είχαν οι νοικοκυρές το πρωί της ημέρας αυτής, να πλένουν με ζεστό νερό και στάχτη όλα τα μαγειρικά σκεύη, ως «ημέρα κάθαρσης». Στη συνέχεια τα κρεμούσαν στη θέση τους όπου και παρέμεναν μέχρι τη λήξη της νηστείας. Επίσης κατά την ημέρα αυτή εξέρχονταν όλοι οικογενειακώς στην ύπαιθρο και έστρωναν κάτω στη γη και έτρωγαν νηστίσιμα φαγητά όπως χαλβά, ελιές, ταραμά και λαγάνα.

akispetretzikis

Από την Καθαρά Δευτέρα προετοιμάζεται ο άνθρωπος μετά τις εορτές και την καλοφαγία των Απόκρεων, να καθαρίσει την ψυχή και το σώμα του για να φτάσει στο τέρμα δηλ. στο Πάσχα και να αναστηθεί ξανά με την Ανάσταση του Κυρίου.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λαγάνα που έχει το σχή­μα της«κυρα-Σαρακοστής»,που παριστάνει μια μακριά γυναίκα που έχει ένα σταυρό στο κεφάλι, δεν έχει στόμα γιατί είναι  όλο νηστεία.Τα χέρια της είναι σταυρωμένα για τις προσευχές, έχει επτά πόδια που συμβολίζουν τις επτά εβδομάδες της νηστείας.

Έθιμο που συνηθιζόταν για να μετρούν το χρόνο κατά την περίοδο της Σαρακοστής ήταν κάθε Σάββατο να κόβουν το ένα πόδι και το τελευταίο το έκοβαν το Μ.Σάββατο όπου το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι και όποιος το έβρισκε ήταν ο τυχερός της επόμενης χρονιάς.

Η νόστιμη και λαχταριστή για όλους μας λαγάνα είναι ένα προιόν άξιο σεβασμού και με πραγματική πλούσια ιστορία, θα είναι μεγάλη απώλεια για τις επερχόμενες γενεές να ξεχάσουν τις παραδόσεις μας, να ξεχάσουν τις παλιές σαρακοστιανές μυρουδιές.

Οι αρτοποιοί της γειτονιάς πιστοί στις παραδόσεις μας παρασκευάζουν την Καθαρά Δευτέρα τη λαγάνα συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση του εθίμου, ώστε οι νέες γενεές να έχουν την ευκαιρία να ακούσουν, να μυρίσουν και να γευτούν τη Σαρακοστή γιατί οι Σαρακοστιανές μυρωδιές είναι έμμεσοι φορείς μιας βαθιάς πνευματικότητας.

Μαρία Γκιουδφέση, Βοϊακή γή ,Μάρτιος-Απρίλιος 2003, τεύχος αριθ.182

Πηγή

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ


Ακολουθήστε το Diaforetiko στο Google news Google News

Ολες οι Ειδήσεις

Ειδήσεις Top Stories

Ενδιαφεροντα

Ο 23χρονος Κώστας που επέλεξε να ζήσει με τους μαύρους χοίρους, τα πρόβατα και τα μοσχάρια
Ενδιαφεροντα

Ο 23χρονος Κώστας που επέλεξε να ζήσει με τους μαύρους χοίρους, τα πρόβατα και τα μοσχάρια

Ο Κώστας Μπατσίλας είναι 23 χρόνων. Παρά το νεαρό της ηλικίας του, έχει επιλέξει να ζήσει στο μικρό ορεινό χωριό, Αετιά της Βασιλίτσας στα Γρεβενά με τους λιγοστούς κατοίκους. Είναι ο νεότερος. Ο Κώστας όπως λέει, μεγάλωσε μεταξύ Ελασσόνας, όπου γεννήθηκε, και της Αετιάς, όπου πήγαινε κάθε Σαββατοκύριακο με τους γονείς του, στον κτηνοτρόφο παππού […]

Κώστας Λιακόπουλος: Ο 1ος των πρώτων στην Ιατρική με 19.612 μόρια – Είχα μια εικόνα της Παναγίας δίπλα μου
Ενδιαφεροντα

Κώστας Λιακόπουλος: Ο 1ος των πρώτων στην Ιατρική με 19.612 μόρια – Είχα μια εικόνα της Παναγίας δίπλα μου

Τα 19.612 μόρια «άγγιξε» ο Κωνσταντίνος Λιακόπουλος στις φετινές Πανελλήνιες εξετάσεις. Ο ίδιος κατάγεται εκ πατρός από Μοναστηράκι Γορτυνίας και είναι παιδί πολύτεκνης οικογένειας.

Μπράβο της: 27χρονη φοιτήτρια συγκατοίκησε με 95χρονη για να πληρώνει μικρότερο ενοίκιο και η ηλικιωμένη να μην νιώθει μόνη
Ενδιαφεροντα

Μπράβο της: 27χρονη φοιτήτρια συγκατοίκησε με 95χρονη για να πληρώνει μικρότερο ενοίκιο και η ηλικιωμένη να μην νιώθει μόνη

Μία φοιτήτρια σκέφτηκε έναν έξυπνο τρόπο για να βρει σπίτι στην ακριβή αγορά του Λονδίνου – μετακομίζοντας με μία 95χρονη συνταξιούχο. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Από τότε που ξεκίνησε το μεταπτυχιακό της, η 27χρονη Alexandra Knox από το Newcastle, πληρώνει 220€ το μήνα αφότου έφυγε από τις φοιτητικές εστίες για να μετακομίσει με την Florence Smith – και οι δυο […]

«Του ανδρειωμένου ο θάνατος, θάνατος δεν λογιέται»: Τιμήθηκε η μνήμη του στρατιώτη Ραχούτη, που θυσιάστηκε για να σώσει ένα μωρό
Ενδιαφεροντα

«Του ανδρειωμένου ο θάνατος, θάνατος δεν λογιέται»: Τιμήθηκε η μνήμη του στρατιώτη Ραχούτη, που θυσιάστηκε για να σώσει ένα μωρό

Ο αφανής ήρωας του ναυαγίου του Σάμινα εξπρές, ο Βασίλης Ραχούτης τιμήθηκε και φέτος από το Λιμεναρχείο Στυλίδας στα Καμένα Βούρλα.

«Έκανα το αυτονόητο ως πατέρας, σ’αγαπώ!» – Ο Ιαβέρης δώρισε το νεφρό του στο γιο του
Ενδιαφεροντα

«Έκανα το αυτονόητο ως πατέρας, σ’αγαπώ!» – Ο Ιαβέρης δώρισε το νεφρό του στο γιο του

«Σ’ αγαπώ». Αυτή ήταν η πρώτη λέξη που είπε ο Ιαβέρης στον γιο του μόλις ξύπνησαν επτά ώρες μετά την μεταμόσχευση νεφρού που υποβλήθηκαν στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Η συγκλονιστική πράξη του Ιαβέρη Ο θρύλος των αγώνων ράλι Τάσος Μαρκουίζος, γνωστός ως Ιαβέρης, συγκλόνισε με την πράξη του να δωρίσει τον ένα νεφρό στον γιο […]

4 τρόποι για να προετοιμάσετε τον εξωτερικό σας χώρο για το καλοκαίρι
Ενδιαφεροντα

4 τρόποι για να προετοιμάσετε τον εξωτερικό σας χώρο για το καλοκαίρι

Η άνοιξη έχει κάνει για τα καλά την εμφάνισή της στην χώρα μας με την θερμοκρασία να σημειώνει συνεχή άνοδο και τα λουλούδια να ανθίζουν. Έτσι, έχει έρθει η στιγμή να αρχίσουμε τις προετοιμασίες διαμόρφωσης του εξωτερικού μας χώρου, προκειμένου να βελτιώσουμε την εμφάνισή αλλά και την λειτουργικότητά του. Είτε έχετε έναν μικρό χώρο όπως […]

Τελευταία Νέα

Ο πιο υπέροχος Πρίγκιπας: Ο Παύλος γεμάτος στιλ στην Αθήνα με τα πιο κομψά παπούτσια στον κόσμο
ShowBiz

Ο πιο υπέροχος Πρίγκιπας: Ο Παύλος γεμάτος στιλ στην Αθήνα με τα πιο κομψά παπούτσια στον κόσμο

Στην Αθήνα βρίσκεται ο μεγάλος γιος του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου, Παύλος. Ένα μήνα μετά το μνημόσυνο του πατέρα του στο Γουίνδσορ, που συνέπεσε με τη διάγνωση καρκίνου της Κέιτ Μίντλετον, ο Παύλος ταξίδεψε στην Ελλάδα για δουλειές, χωρίς τη Μαρί Σαντάλ. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ O φωτογραφικός φακός εντόπισε τον Παύλο σε βόλτα του στην Αθήνα, όπου έκανε […]

Στέφανος Κασσελάκης: Έσβησε τα κεράκια της τούρτας του αγκαλιά με τον άντρα του
Πολιτική

Στέφανος Κασσελάκης: Έσβησε τα κεράκια της τούρτας του αγκαλιά με τον άντρα του

Τούρτα γενεθλίων έσβησε στην Θήβα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Στέφανος Κασσελάκης με τον σύζυγό του, Τάιλερ Μακμπέθ. Αφού πρώτα πέρασε την πύλη του στρατοπέδου του Κέντρου Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων στη Θήβα καθώς ξεκίνησε η πενθήμερη άδεια που έλαβε μετά την ορκωμοσία του νωρίτερα σήμερα, επισκέφθηκε τοπική ταβέρνα όπου έσβησε τούρτα γενεθλίων με το νούμερο 35. […]

Φωτιά τώρα στη Ρόδο: Καίει ανεξέλεγκτα δασική έκταση
Ελλαδα

Φωτιά τώρα στη Ρόδο: Καίει ανεξέλεγκτα δασική έκταση

Φωτιά ξέσπασε σε δασική έκταση στην Ρόδο, στα σύνορα μεταξύ Αρχαγγέλου και Μαλώνας. #Πυρκαγιά σε δασική έκταση στον Αρχάγγελο Ρόδου. Κινητοποιήθηκαν 25 #πυροσβέστες με 11 οχήματα. Συνδρομή από εθελοντές πυροσβέστες. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ — Πυροσβεστικό Σώμα (@pyrosvestiki) March 29, 2024 Πιο συγκεκριμένα, συναγερμός σήμανε στην Πυροσβεστική Υπηρεσία Ρόδου, καθώς έχουν κινητοποιηθεί 25 πυροσβέστες με 11 οχήματα. Συνδρομή […]

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Θλιβερά τα νέα για τον Δημήτρη Κόκοτα: Πολύ σοβαρή η κατάστασή του, διασωληνώθηκε
ShowBiz

Θλιβερά τα νέα για τον Δημήτρη Κόκοτα: Πολύ σοβαρή η κατάστασή του, διασωληνώθηκε

Πολύ σοβαρή κρίνεται η κατάσταση της υγείας του Δημήτρη Κόκοτα, ο οποίος υπέστη έμφραγμα και διακομίσθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο «Γεννηματάς». Όπως αναφέρεται στο ιατρικό ανακοινωθέν, το απόγευμα της 28ης Μαρτίου, ο Δημήτρης Κόκοτας διακομίστηκε στο νοσοκομείο. «Είχε υποστεί καρδιακή ανακοπή, έγιναν προσπάθειες ανάνηψης, διασωληνώθηκε και εισήχθη εσπευσμένα στην Αιμοδυναμική Μονάδα του Νοσομείου». ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Νωρίτερα, μιλώντας στο MEGA, […]

Στην ΜΕΘ σε κρίσιμη κατάσταση με έμφραγμα ο Δημήτρης Κόκοτας
ShowBiz

Στην ΜΕΘ σε κρίσιμη κατάσταση με έμφραγμα ο Δημήτρης Κόκοτας

Στην Εντατική του Νοσοκομείου «Γιώργος Γεννηματάς» νοσηλεύεται το βράδυ της Πέμπτης ο Δημήτρης Κόκοτας. Ο τραγουδιστής υπέστη έμφραγμα και η κατάστασή του κρίνεται σοβαρή.  Ο Δημήτρης Κόκοτας ήταν μαζί με την Τραϊάνα Ανανία στις πρόβες για το επόμενο live του J2US. Εκεί ένιωσε έντονη αδιαθεσία και ζήτησε να σταματήσει. Μεταφέρθηκε εσπευσμένως στο νοσοκομείο με ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Κατά την εισαγωγή του υπεβλήθη σε στεφανιογραφία και […]

Ο 23χρονος Κώστας που επέλεξε να ζήσει με τους μαύρους χοίρους, τα πρόβατα και τα μοσχάρια
Ενδιαφεροντα

Ο 23χρονος Κώστας που επέλεξε να ζήσει με τους μαύρους χοίρους, τα πρόβατα και τα μοσχάρια

Ο Κώστας Μπατσίλας είναι 23 χρόνων. Παρά το νεαρό της ηλικίας του, έχει επιλέξει να ζήσει στο μικρό ορεινό χωριό, Αετιά της Βασιλίτσας στα Γρεβενά με τους λιγοστούς κατοίκους. Είναι ο νεότερος. Ο Κώστας όπως λέει, μεγάλωσε μεταξύ Ελασσόνας, όπου γεννήθηκε, και της Αετιάς, όπου πήγαινε κάθε Σαββατοκύριακο με τους γονείς του, στον κτηνοτρόφο παππού […]

Γαία Μερκούρη: «Χάσιμο χρόνου το να σπουδάζεις. Εγώ έχω το προφίλ μου, θέλω να περνάμε καλά»
ShowBiz

Γαία Μερκούρη: «Χάσιμο χρόνου το να σπουδάζεις. Εγώ έχω το προφίλ μου, θέλω να περνάμε καλά»

Η Γαία Μερκούρη σε συνέντευξή της στο περιοδικό Marie Claire, αναφέρθηκε στο πώς βλέπει τη ζωή ως μοντέλο και δημιουργός περιεχομένου. Το ευχάριστο προφίλ της Γαίας Μερκούρη στα Social media για τους ακόλουθούς της Όπως υπογράμμισε η νεαρή κοπέλα «θέλω να μπαίνει κάποιος στο προφίλ μου και να περνάει όμορφα, να γελάει, να ξεχνάει τα […]

close menu